Πέμπτη 19 Μαΐου 2011

Σκολίωση



Η σκολίωση είναι μία συχνή πάθηση και όχι πάντα – ή απαραίτητα – σοβαρή. Ωστόσο, η έγκαιρη διάγνωσή της μπορεί να αντιμετωπιστεί,ώστε το παιδί σας να έχει πάντα το κεφάλι ψηλά.


«ΜΑΜΑ, ΜΕ ΠΟΝΑΝΕ Η ΜΕΣΗ ΚΑΙ Η ΠΛΑΤΗ ΜΟΥ…» παραπονέθηκε η κόρη σας. Κι εσείς, με τη σειρά σας, την κοιτάυε με δυσπιστία και αναρωτιέστε: «Μα είναι δυνατόν, πόνος στη μέση από αυτή την ηλικία;». Κι όμως! Όσο περίεργο κι αν ακούγεται, δεν παθαίνουν μόνο οι μεγάλοι οσφυαλγία, αλλά και τα μικρά παιδιά. Ο πόνος στη μέση δεν είναι πάθηση, αλλά σύμπτωμα, που μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους, κυρίως σε παθήσεις της σπονδυλικής στήλης, οι οποίες μπορεί να εμφανιστούν σε μικρή ηλικία.

3 – 6 ετών: Οι πρώτες υποψίες

Σ’ αυτή τη φάση, τα παιδιά, καθώς ψηλώνουν, αρχίζουν να παίρνουν λανθασμένες στάσεις, για παράδειγμα να καμπουριάζουν μπροστά στην τηλεόραση ή όταν ζωγραφίζουν. Αυτές οι κακές στάσεις μπορεί να προκαλέσουν τα πρώτα προβλήματα στην πλάτη. Τα κόκαλά τους σχηματίζονται ακόμη, και αν πάρουν λάθος κατεύθυνση, μπορεί να υποστούν επικίνδυνες παρεκκλίσεις, που θα εκδηλωθούν αργότερα. Τα ονόματά τους είναι γνωστά: σκολίωση (κύρτωση της σπονδυλικής στήλης στο πλάι) και κύφωση (κύρτωση της σπονδυλικής στήλης προς τα εμπρός). Ο μοναδικός τρόπος για να «σώσετε» την πλάτη των παιδιών σας είναι να φροντίζετε να δυναμώνει συνεχώς, ώστε οι ιστοί που την περιβάλλουν και την υποστηρίζουν να γίνονται όλο και πιο δυνατοί και συμπαγείς. Και τα μοναδικά «όπλα» που έχετε στη διάθεσή σας είναι η σωματική άσκηση και ο έλεγχος του βάρους, το οποίο δε θα πρέπει να υπερβαίνει το φυσιολογικό, γιατί θα επιδεινώσει την κύρτωση. Το κολύμπι θεωρείται το πλέον κατάλληλο άθλημα, κατά κύριο λόγο γιατί θέτει σε κίνηση ολόκληρο το σώμα, κυρίως τα πάνω άκρα, και μπορεί ακόμη να διορθώσει τις ωμοπλάτες που προεξέχουν. Η κολύμβηση είναι ένα άθλημα που δυναμώνει τους μυς και βοηθά το σώμα να αποφεύγει τις κακές στάσεις. Με μία μοναδική αντένδειξη: Αν το παιδί παρουσιάσει οσφυϊκή υπερλόρδωση (αν στέκεται με την κοιλιά προς τα εμπρός και τον ποπό προς τα πίσω), καλύτερα να αποφεύγει το πρόσθιο. Αντιθέτως, θα του κάνουν καλό το ελέυθερο και το ύπτιο. Πολύ καλό κάνει, επίσης, στην ηλικία των 5 – 6 ετών, η ελεύθερη γυμναστική, τουλάχιστον 2 – 3 φορές την εβδομάδα, καθώς και το βόλεϊ και μπάσκετ, που δεν συμπιέζουν τη σπονδυλική στήλη.

 

6+: Η καταλυτική ηλικία

Παρότι σ’ αυτή την ηλικία τα οστά του παιδιού είναι δυνατά, χρειάζονται ακόμα προστασία. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χαλαρώσετε την επαγρύπνησή σας. Αντιθέτως, είναι η στιγμή που πρέπει να δείξετε ιδιαίτερη προσοχή στην πλάτη του. Ίσως περισσότερο απ’ ό,τι πριν. Γιατί σ’ αυτά τα χρόνια μπορεί να εμφανιστούν τα πρώτα σημάδια σκολίωσης.
Προσοχή στα σημάδια: Εάν, λοιπόν παρατηρήσετε ότι το παιδί συνήθως κρατά τον έναν ώμο πιο ψηλά από τον άλλον, αν η λεκάνη του είναι ασσύμετρη ή η μία ωμοπλάτη προεξέχει περισσότερο από την άλλη, καλό είναι να επισκεφθείτε κάποιον ειδικό. Μπορεί να είναι μόνο μία κακή στάση, μπορεί όμως να είναι και αρχή σκολίωσης.
Που οφείλεται: Τα αίτια τηε πάθησης αυτής δεν είναι ακόμη γνωστά, αλλά συχνά είναι κληρονομική. Αν ο πατέρας ή η μητέρα πάσχουν από σκολίωση, υπάρχουν 50 % πιθανότητες να παρουσιάσει και το παιδί. Επιπλέον, για κάποιον περίεργο λόγο – που ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί – η σκολίωση προσβάλλει ιδιαίτερα τα κορίτσια παρά τα αγόρια. Παλιά, υπήρχε η λανθασμένη αντίληψη ότι η σκολίωση συνδέεται με τη διατροφή του παιδιού, με τη στάση του σώματος την ώρα της μελέτης, με την πλευρά του σώματος στην οποία κρεμά την τσάντα, με την άσκηση κ.α. Πολλές υποθέσεις και μελέτες έχουν γίνει για την αιτιολογία της σκολίωσης, μέχρι σήμερα όμως δεν έχει ενοχοποιηθεί κάτι συγκεκριμένο. Ευτυχώς, χάρη στην έγκαιρη διάγνωση και τη μεγαλύτερη προσοχή που δείχνουν πλέον οι γονείς, τα παιδιά που πάσχουν από σκολίωση είναι όλο και λιγότερα. Ωστόσο, η σχολική περίοδος με την πολύ βαριά σάκα και τα θρανία όπου ένα παιδί περνά τουλάχιστον πέντε ώρες την ημέρα καθισμένο, ακίνητο σε στάσεις συχνά ακατάλληλες και επιβλαβείς, είναι μία περίοδος που «βοηθά» στην εμφάνισή της. Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι η σκολίωση προκαλείται από τη βαριά σχολική τσάντα, γι’ αυτό συχνά παροτρύνουν το παιδί να την κουβαλά πότε από το ένα χέρι και πότε από το άλλο. Αυτό, όμως, είναι ένας τεράστιος μύθος. Τα θρανία και οι βαριές σάκες δεν ευθύνονται άμεσα για την σκολίωση, απλώς επιδεινώνουν την ήδη υπάρχουσα κατάσταση.

 

Διάγνωση

Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση των σκολιωτικών κυρτωμάτων. Η κλινική εξέταση γίνεται με μία γρήγορη, ανέξοδη και κυρίως αξιόπιστη μέθοδο: τη δοκιμασία επίκυψης. Κατά τη δοκιμασία αυτή, ο εξεταζόμενος, στη δική μας περίπτωση το παιδί, σε όρθια θέση σκύβει προς τα εμπρός, με τα γόνατα τεντωμένα, τις φτέρνες σε ευθεία γραμμή και τα χέρια να κρέμονται χαλαρά προς τα κάτω, ενώ οι ώμοι βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τα ισχία. Στη θέση αυτή, ο εξεταστής παρατηρεί τη ράχη με προσοχή, και κάθε ασυμμετρία του κορμού θεωρείται ύποπτη για σκολίωση, οπότε το παιδίπαραπέμπεται για ακτινολογικό έλεγχο. Ο έλεγχος κατά την πρώτη εξέταση περιλαμβάνει ακτινογραφία ολόκληρης της σπονδυλικής στήλης σε όρθια θέση. Παρόλο που τις περισσότερες φορές είναι εμφανής, πάντα μία ακτινογραφία μπορεί να δώσει πιο έγκυρα αποτελέσματα.

 

Αντιμετώπιση

Η θεραπεία της σκολίωσης εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς, αλλά και απο το μέγεθος της καμπύλης. Η αντιμετώπισή της διακρίνεται σε συντηριτική και σε χειρουργική. Η συντηριτική περιλαμβάνει απλή παρακολούθηση ή εφαρμογή κηδεμόνων. Η απλή παρακολούθηση συνίσταται σε μία απλή κλινική εξέταση του παιδιού ανά τακτά χρονικά διαστήματα, με ή χωρις ακτινολογικό έλεγχο. Σε καμπύλες μέχρι και 20 μοιρών, οι ειδικές ασκήσεις στάσης είναι αρκετές για να διορθωθεί το πρόβλημα. Σε καμπύλες μέχρι και 40 μοιρών, χρησιμοποιούνται εργαλεία (κηδεμόνες) που θα βοηθήσουν να ισιώσει η σπονδυλική στήλη. Ο κηδεμόνας είναι ένα ειδικό «ένδυμα» που πρέπει να φοριέται από το παιδί 16 ώρες το 24ωρο (όχι 23 ώρες, όπως παλιότερα), να παρακολουθείται η σωστή εφαρμογή του, καθώς και τα σημεία στα οποία πιέζει. Η εφαρμογή μπορεί να ολοκληρωθεί με την οστική ωρίμανση, αλλά αφαιρείται σταδιακά βάσει προγράμματος, ενώ το παιδί θα συνεχίσει να παρακολουθείται μέχρι την ηλικία των 25 ετών. Όταν το σκολιωτικό κύρτωμα ξεπερνά τις 40 μοίρες, η θεραπεία που ενδείκνυται είναι η χειρουργική, πάντα όμως με βάση τα χαρακτηριστικά του παιδιού και τη φυσική εξέλιξη του συγκεκριμένου κυρτώματος. Τα τελευταία χρόνια, η χειρουργική αντιμετώπιση της σκολίωσης προσφέρει καλύτερα ποσοστά διόρθωσης και σταθερότητας, με μικρότερο χρόνο παραμονής στο νοσοκομείο και άμεση κινητοποίηση του παιδιού χωρίς την ανάγκη χρήσης κηδεμόνα. Η σκολίωση είναι ένα πρόβλημα που σήμερα αντιμετωπίζεται εύκολα. Η έγκαιρη διάγνωση από τον παιδίατρο ή τον ορθοπεδικό, η σωστή επιλογή κηδρμόνα, η συνεχής άσκηση υπό την καθοδήγηση του ειδικού – και φυσικά – η συνεργασία του παιδιού. εξασφαλίζουντη σίγουρη και γρήγορη αποκατάσταη του προβλήματος.

 

Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΤΣΑΝΤΑ

Μην επιτρέπεται στο παιδί να φορτώνεται στους ώμους του πολύ βαριές σάκες. Με το πέρασμα του χρόνου, μπορεί να προκληθεί κύφωση (όταν η πλάτη γέρνει προς τα εμπρός). Αν πάσχει ήδη από σκολιώση, το υπερβολικό βάρος ίσως επιδεινώσει την κατάσταση. Η σάκα δεν πρέπει να ξεπερνά το 15% του βάρους του παιδιού. Δηλαδή, αν το παιδί σας είναι 30 κιλά, δε θα πρέπει η τσάντα του να είναι πάνω από 4,5 κιλά. Προτιμήστε την επιλογή του σακιδίου στην πλάτη ή ακόμα καλύτερα τη σάκα τρόλει, αυτή με τα ροδάκι, που δεν επιβαρύνει καθόλου την πλάτη. Για την πρόληψη της σκολίωσης ιδανικά θεωρούνται όσα σακίδια έχουν ειδική επένδυση από κάποιο σπογγώδες υλικίο (π.χ. λάτεξ) στην πλάτη και τις τιράντες. Οι τιράντες πρέπει να είναι φαρδιές, ώστε να μοιράζεται σωστά το βάρος στην πλάτη, ενώ είναι σημαντικό το παιδί να φορά το σακίδιο σωστά, δηλαδή και με τις 2 τιράντες. Όταν τα παιδιά φορούν το σακίδιο μόνο με τη μία τιράντα, τότε είναι σαν να κρατούν μία  τσάντα χειρός, αφού το βάρος της σχολικής τσάντας δεν κατανέμεται σωστά στην πλάτη.

 

ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΤΟ

  • Προτρέψτε το παιδί σας να «τραβάει» πίσω τους ώμους. Μία άλλη άσκηση σώματος είναι να ¨τραβάει» το σαγόνι μέσα στο στήθος, πράγμα που βοηθά το σώμα να ευθυγραμμιτιστεί
  • Δηλώστε ιδιαίτερη προσοχή στο γραφείο που θα μελετάει, στην καρέκλα και το κυριότερο στη θέση του υπολογιστεί – τα μάτια πρέπει να είναι στην ευθεία με το ύψος της οθόνης του υπολογιστή. Τα πόδια του παιδιού πρέπει να πατούν στο πάτωμα και να σχηματίζουν (όπως τα χέρια) γωνία 90 μοιρών
  • Ενθαρρύνετε το παιδί να γυμναστεί. Οι δυνατοί κοιλιακοί και οι μύες της πλάτης βοηθούν το παιδί να την κρατά ίσια.
  • Δώστε το καλό παράδειγμα, μιας και τα παιδιά μιμούνται τους μεγάλους. Γι’ αυτό, μην ξεχνάτε να έχετε κι εσείς τη σωστή στάση σώματος: ψηλά το κεφάλι, ίσια την πλάτη και μέσα την κοιλιά.
Πηγή: Mommy – Οκτώβριος 2010 – Τεύχος 183
ΤΗΣ ΝΙΝΕΤΤΑΣ ΦΑΦΟΥΤΗ, ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΔΑΡΑ (ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟΣ – ΑΘΛΙΑΤΡΟΣ)

Πηγή
http://www.moro-blog.gr